|
|
 |
| Κείμενα |  | Οι «Μικρές Χαλκογραφίες» του Εργαστηρίου Χαρακτικής Ηλία Ν. Κουβέλη
Λίγα λόγια για τη γραμμική και για την τονική οξυγραφία..... | | ΧΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ι. ΜΑΡΙΟΛΑ | | ΠΑΡΘΕΝΙΟΣ ΖΑΚΥΝΘΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΚΑΛΥΒΩΚΑΣ
Ζακυνθινoί εικαστικoί καλλιτέχνες του 19ου αιώνα | | ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ
| | Χ Α Ρ Α Κ Τ Ι Κ Η
Με τον όρο χαρακτική εννοούμε τις τεχνικές και μεθόδους με τις οποίες ένα έργο μεταφέρεται από τον καλλιτέχνη χαράκτη ή από άλλον τεχνίτη πάνω σε μια πλάκα ξύλου, χαλκού, πέτρας ή άλλου υλικού, και από εκεί τυπώνεται συνήθως σε χαρτί.
Η χαρακτική διακρίνεται για τη δυνατότητα αναπαραγωγής ενός έργου σε αντίτυπα. Ο αριθμός των αντιτύπων καθορίζεται από τον χαράκτη, που τον υποσημειώνει στην επιφάνεια του αντιτύπου, μαζί με τον αύξοντα αριθμό του τυπώματος. Οι δύο αριθμοί συνιστούν ένα κλάσμα, του οποίου ο αριθμητής είναι ο αύξων αριθμός του τυπώματος και παρονομαστής ο συνολικός αριθμός των αντιτύπων. Έτσι, 3/20 σημαίνει ότι ο κάτοχος του χαρακτικού έχει το τρίτο αντίτυπο από τα είκοσι που τυπώθηκαν. Ο χαράκτης τυπώνει μερικά δοκίμια από το χαρακτικό του για να ελέγξει την εργασία του. Τα δοκίμια αυτά, εκτός της κανονικής σειράς εκτύπωσης, αριθμούνται με λατινική αρίθμηση και υποσημειώνονται με τα αρχικά Ε.Α. (= Épreuve d’ Artiste, δηλ. Δοκίμιο του Καλλιτέχνη).... | | MODERN GREEK ENGRAVING
A brief chronicle
The critical nature of the work [of engraving]
rebuffs any vanity and any squandering.
Pantelis Prevelakis, 'Concerning Engraving' (1938)
| | Methods of engraving and imprinting “paper images”
As little but as much, we think, that will be heard about the techniques on engraving and imprinting the “paper images” –according to the precise phrasing of Doris Papastratou (1923-1987) about the religious engravings, which she admirably studied, without notably having the possibility to visit Mount Athos- are based on an investigation of the subject, which has been included in the already sold-out book of the author of this text, entitled “Engraving – Graphic Arts. History-Techniques-Methods ( Visual Fine Arts Society Publications “A. Tassos”, Athens 1995). | | Ξυλογραφία
Η παλιότερη χρονολογικά τεχνική της χαρακτικής, γνωστή στην Κίνα από το 868 μ.Χ. Ανήκει στη γενική κατηγορία της αναγλυφοτυπίας / υψιτυπίας, γιατί τυπώνεται ότι εξέχει από την πλάκα. Στην Ευρώπη εμφανίζεται από το τέλος του 14ου αιώνα, παράλληλα με τη χρήση του χαρτιού. Τα πρώτα τυπογραφικά στοιχεία χαράζονταν πάνω στο ξύλο μαζί με τις εικόνες.
Υπάρχουν δύο είδη ξυλογραφίας, ανάλογα με τον τρόπο κοπής της ξύλινης πλάκας από το δέντρο και τη φορά των «νερών» της: η ξυλογραφία σε πλάγιο ξύλο και η ξυλογραφία σε όρθιο ξύλο...... | | Χαλκογραφία
Η δεύτερη χρονολογικά τεχνική της χαρακτικής, γνωστή στην Ευρώπη από τον 15ο αιώνα. Πρόγονός της είναι το niello, κράμα χαλκού, μολύβδου και αργύρου, το οποίο έβαζαν οι χρυσοχόοι της Αναγέννησης στα χαράγματά τους, για να φαίνονται πιο εντυπωσιακά τα κοσμήματά τους πάνω στην επιφάνεια των μετάλλων. Εντασσόμενη στη γενική κατηγορία της βαθυτυπίας / εσωτυπίας, επειδή τυπώνεται ό,τι εισέχει στη χάλκινη πλάκα, η χαλκογραφία πίστευαν παλιότερα πως συνδέεται με ένα τυχαίο περιστατικό: ο Τοσκανός χρυσοχόος του 15ου αιώνα στη Φλωρεντία Μάζο ντι Αντόνιο Φινιγκουέρα (1426-1464), για να δει το αποτύπωμα εικόνας της Ειρήνης, που είχε χαράξει πάνω στο μέταλλο ενός σπαθιού, γέμισε με καπνιά τα σκαλίσματά του, έβρεξε ένα χαρτί και το πίεσε στις χαράξεις, το αποτύπωμα ήταν η πρώτη χαλκογραφία....... | | Λιθογραφία
Η νεότερη χρονολογικά τεχνική της χαρακτικής. Ανήκει στη γενική κατηγορία της επιπεδοτυπίας, επειδή το σχέδιο βρίσκεται στο ίδιο με την πλάκα που φέρει το έργο επίπεδο. Η τεχνική της λιθογραφίας ανακαλύπτεται το 1796-98 στο Μόναχο από τον γερμανικής καταγωγής, γεννημένον στην Πράγα, θεατρικό συγγραφέα και μουσικό Άλοϋς Ζενεφέλντερ (1771-1834), ο οποίος προσπαθούσε να τυπώσει όσο το δυνατόν φθηνότερα τα έργα του.... | | Τσιγκογραφία
Τεχνική των γραφικών τεχνών, που χρησιμοποιείται από τον 19ο αιώνα. Ανήκει στη γενική κατηγορία της αναγλυφοτυπίας / υψιτυπίας, γιατί τυπώνεται ό,τι εξέχει από τη μεταλλική επιφάνεια. Εφευρέτης της θεωρείται ο Άγγλος συνταγματάρχης Σερ Χένρυ Τζέημς, ενώ σύμφωνα με άλλους, ο Γερμανός Έμπερχαρντ το 1804 και, τέλος, κατ’ άλλους, ο Άγγλος ζωγράφος-χαράκτης Σάμιουελ Πάλμερ (1805-1881) το 1840. Την τεχνική τελειοποίησαν οι Γκλυν και Άπελ το 1845..... | | Φωτοτσιγκογραφία
Μέθοδος των γραφικών τεχνών, στην οποία χρησιμοποιείται το φως για τη χάραξη του σχεδίου. Η φωτοτσιγκογραφία, που συγχέεται στην Ελλάδα με την τσιγκογραφία, ανήκει στην κατηγορία της αυτοτυπίας / ομοιοτυπίας. Ο χαράκτης στην περίπτωση αυτή μεταχειρίζεται το ράστερ, ένα πλέγμα κουκκίδων σε παράλληλη οριζόντια και κάθετη διάταξη. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε τέτοιο πλέγμα από τον Γουίλιαμ Φοξ Χένρυ Τάλμποτ (1800-1877) το 1853, αλλά σε φωτογραφική μηχανή πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τους Ε. και Τζ. Μπούλοκ το 1865. Από το 1850 όμως ένας Γάλλος, ο Φερμέν Γκιγιό (1820-1872) δημιουργεί ανάγλυφες πλάκες με επίστρωση ασφάλτου για να εικονογραφήσει την παρισινή εφημερίδα L’ Avant-Scene... | | Η ΦΩΤΟΦΟΒΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ
| | "Ο Μυστικός Κόσμος της Χαρακτικής του Σαράντη Καραβούζη"
Σαράντης Καραβούζης (γ. 1938), γνωστός από τη ζωγραφική του περισσότερο, στη χαρακτική στράφηκε από το 1969, ακολουθώντας το μικτό πρότυπο των “ζωγράφων-χαρακτών”, που ήθελαν, μέσω των χαρακτικών τους, να επικοινωνήσουν πλατύτερα με το κοινό (βλ. A. Bartsch, Le peintre-graveur, 21τ., Βιέννη 1803-1829. Ειδικά για τον Καραβούζη ως ζωγράφο-χαράκτη βλ. Δ. Παυλόπουλου, “Ζωγράφοι-χαράκτες. Αρκετοί έχουν ασχοληθεί με τη χαρακτική ως προέκταση ή συμπλήρωμα στο υπόλοιπο έργο τους”, εφ. Η Καθημερινή [“Επτά Ημέρες”], 12 Μαρτίου 1995). |
|
|
|
